Δύο ομιλίες σε μία περιοχή που δεινοπάθησε,
επί μισό αιώνα, εξ αιτίας του «μακεδονικού» οράματος της Βουλγαρίας.
Του ΒΑΣΙΛΗ
Σ. ΚΑΡΤΣΙΟΥ
booksonthesites.blogspot.com
Εννοείται ότι σε
μία ομιλία ιστορικού περιεχομένου θα πρέπει να γίνονται κάποιες συμβάσεις
μεταξύ του ομιλητή και των ακροατών, αυτό που στα μαθηματικά ονομάζουμε
συνθήκη. Έτσι λοιπόν, θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι τα ιστορικά γεγονότα
απογυμνώνονται από πολιτικές σκοπιμότητες – κάτι αυτονόητο μετά από τόσες
δεκαετίες - και ως εκ τούτου αντικρούονται μόνον με ιστορικά τεκμήρια και όχι
με πολιτικές ερμηνείες.
Με βάση αυτή τη
«συνθήκη» έγιναν δύο ομιλίες, στο Πνευματικό Κέντρο της Πεντάπολης Σερρών, στις
14 Ιουνίου 2019, και στο ιστορικό κτίριο του Σχολαρχείου Εμμανουήλ Παπά στις 10
Αυγούστου 2019. Η θεματολογία στην ουσία ταυτόσημη και αλληλοσυμπληρούμενη.
Προσκεκλημένοι από τους τοπικούς πολιτιστικούς Συλλόγους μιλήσαμε για τη
γενοκτονία του ελληνισμού της ανατολικής Μακεδονίας κατά τη 2η
βουλγαρική κατοχή 1916-18, για τον Μακεδονικό Αγώνα στην περιοχή και τη μάχη
της Δοβίστας (14 Ιουλίου 1907), και με ποιόν τρόπο φθάσαμε στο ιδιωτικό
συμφωνητικό Τσίπρα – Ζάεφ ή αν θέλετε Κοτζιά –Δημητρώφ.
Η «εγκυρότητα»
της συμφωνίας του πάτου των Πρεσπών αποτυπώνεται πλήρως στην επινόηση της
«ταμπελίτσας» που υποτίθεται είναι υποχρεωμένοι να τοποθετούν οι Σκοπιανοί στα
αγάλματα και τα μνημεία από τη λαθροχειρία στον πυρήνα της ελληνικής ιστορίας.
Για πρώτη φορά, στην παγκόσμια διπλωματική ιστορία, η αναγνώριση του λάθους εκ
μέρους της μίας πλευράς εκλαμβάνεται από την άλλη, την ανόητη πλευρά, ως
εκχώρηση κεκτημένου δικαιώματος. Παραχωρήσαμε μακεδονική «γλώσσα» και
μακεδονική «εθνότητα» σε πρώην βουλγαρόφωνους και βουλγαρόφρονες επειδή – υποτίθεται
– αναγνώρισαν ότι έκαναν λάθος για τη Μακεδονική καταγωγή τους!
Επίσης, η
«εγκυρότητα» αυτή αποτυπώνεται πλήρως στο γεγονός ότι από τους 153 «πρόθυμους»,
που ψήφισαν το συμφωνητικό, οι 100 πήγαν στα σπίτια τους με την πρώτη ευκαιρία
που δόθηκε στον ελληνικό λαό να εκφράσει δημοκρατικά τη βούλησή του. Το γεγονός
ότι η «διαδικασία» προέβλεπε δημοψήφισμα - απεδείχθη παντελώς άκυρο - μόνο στα
Σκόπια αποδεικνύει περίτρανα ότι το ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ δημιουργήθηκε εκ του μη όντος από
εξωτερικές παρεμβάσεις, όπως και οι μετέπειτα εξελίξεις και οι «λύσεις» που επιβλήθηκαν.
Εξυπακούεται ότι
θα παραθέσουμε αποσπάσματα των δύο ομιλιών:
Η Ελλάδα στις
αρχές του 1898 βρίσκεται σε άθλια οικονομική κατάσταση, ταπεινωμένη, με
ανύπαρκτο ουσιαστικά στρατό και διπλωματικά απομονωμένη. Δεν είναι λοιπόν
τυχαίο ότι από τη χρονιά αυτή αρχίζει η Βουλγαρία την κύρια προσπάθεια για να
προσαρτήσει τη Μακεδονία, ούτε αποτελεί έκπληξη η αρνητική στάση των μεγάλων
δυνάμεων απέναντι στην Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα.
Ίσως, το μόνο
θετικό στοιχείο για την κρίσιμη περίοδο 1904-1908 ήταν η πολιτική σταθερότητα
στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση του Γ. Θεοτόκη ορκίστηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1905 και
παρέμεινε στην εξουσία έως τις 7 Ιουλίου του 1909. Ο Θεοτόκης διατήρησε και το
υπουργείο Στρατιωτικών, ενώ έως τις 21 Ιουνίου του 1908 υπουργός Εξωτερικών
ήταν ο Αλ. Σκουζές. Την περίοδο της πρωθυπουργίας Θεοτόκη αρχίζουν οι
προσπάθειες για την αναδιοργάνωση του ελληνικού στρατού και την προμήθεια
σύγχρονου εξοπλισμού. Επίσης, την περίοδο αυτή αποφασίζει η κυβέρνηση την
ανάπτυξη ισχυρού στόλου, παράλληλα με τις προσπάθειες για τη συγκρότηση
αξιόμαχου στρατού ξηράς.
Έτσι, λοιπόν, ένα από τα ερωτήματα -
στο μεταίχμιο του 19ου με τον 20ου αιώνα - είναι με ποιόν τρόπο
το Ελληνικό Βασίλειο κατάφερε να ξεπεράσει τις επιπτώσεις από τη χρεοκοπία του
1893, τον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, και την επιβολή του Διεθνούς
Οικονομικού Ελέγχου το 1898. Οι προσπάθειες για την ανασυγκρότηση του στρατού
και του στόλου έφθασαν σε ικανοποιητικό βαθμό κατά τη διάρκεια της ένοπλης
φάσης του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908), που συνέπεσε με την τελευταία θητεία
του Γεωργίου Θεοτόκη.
Μετά το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Χαρίλαου Τρικούπη, όλες οι προβλέψεις
της εποχής έκαναν λόγο για ελλειμματικούς προϋπολογισμούς έως και το 1903, αλλά
ήδη από το 1899 έχουμε τον πρώτο πλεονασματικό προϋπολογισμό, με αποτέλεσμα να
αυξάνονται τα διαθέσιμα κονδύλια για το Στρατό και το Ναυτικό, έως και το τέλος
της τελευταίας θητείας του Γεωργίου Θεοτόκη το 1909. Η συμβολή των κυβερνήσεων
του Γεωργίου Θεοτόκη στην ανασυγκρότηση του στρατού και του στόλου αποσιωπήθηκε,
στις μετέπειτα δεκαετίες, από την επικρατούσα ακαδημαϊκή νομενκλατούρα, και ήδη
από το 1909 έγινε προσπάθεια διαστρέβλωσης των πραγματικών οικονομικών
στοιχείων των προϋπολογισμών της περιόδου 1899-1908.
Το ελληνικό
προξενείο στις Σέρρες είχε ιδρυθεί αρχικά ως υποπροξενείο το 1856. Οι Έλληνες
διπλωμάτες θα ανακαλύψουν έκπληκτοι τους απογόνους των κατακτημένων Ελλήνων του
1383. Από το 1898 η κατάσταση στη Μακεδονία αρχίζει να γίνεται αφόρητη. Με την
ίδρυση της βουλγαρικής εξαρχίας, στις αρχές της δεκαετίας του 1870, μπαίνει σε
εφαρμογή ένα σχέδιο που θα κορυφωθεί την περίοδο 1904-1908. Οι Βούλγαροι
μετατρέπουν τη Μακεδονία σε κόλαση. Δεκάδες χιλιάδες μέλη του κομιτάτου,
αξιωματικοί και οπλίτες του βουλγαρικού στρατού ντυμένοι αντάρτες,
ληστροσυμμορίες και πράκτορες από τη Σόφια κατακλύζουν τα βουνά και τα χωριά
της Μακεδονίας.
Τα δημοσιεύματα
των εφημερίδων της εποχής είναι διαφωτιστικά. Καθημερινές κτηνώδεις δολοφονίες,
συγκρούσεις ανταρτικών ομάδων, συγκρούσεις με τον τουρκικό στρατό, συλλήψεις
και εξανδραποδισμοί συνθέτουν ένα εφιαλτικό σκηνικό.
Το ειδικό
δικαστήριο στη Θεσσαλονίκη δικάζει καθημερινά παρόμοιες υποθέσεις. Οι
κατηγορίες είναι σχεδόν οι ίδιες για όλους. Συμμετοχή σε συμμορία, υπόθαλψη
ανταρτικού σώματος, συμμετοχή σε στάση και ανταρσία.
Οι δυόμισι
σειρές στον 14ο τ. της «Ιστορίας του ελληνικού έθνους», με τις
οποίες σκιαγραφείται ο Μακεδονικός Αγώνας στην ανατολική Μακεδονία, δεν μπορούν
να αποτυπώσουν αυτό που έγραψε ο ηρωικός πρόξενος των Σερρών Αντώνιος Σακτούρης
στα απομνημονεύματά του για τη θητεία του στη μαρτυρική πόλη των Σερρών:
«… Καθ’ όλην την τριετίαν, που έμεινα εκεί, δεν
ενθυμούμαι να εκοιμήθην μίαν κάν νύκτα, χωρίς διακοπήν. Διότι ήρχοντο να μου
αναγγείλουν ότι ο δείνα εδολοφονήθη, η τάδε συμπλοκή εγένετο, αυτός ο εμπρησμός
ή εκείνη η λεηλασία. Ουδέ ώρα ανάπαυλα… Το προξενείο των Σερρών ήτο ουσιαστικώς
σαν ένα αρχηγείον εις πολεμικόν μέτωπον και επεβάλλετο αδιάκοπος αγρυπνία».
Οι δυόμισι αυτές
σειρές δεν συνάδουν με αυτό που έγραψε ο μητροπολίτης Δράμας και μετέπειτα
Σμύρνης Χρυσόστομος σε αναφορά του προς το πατριαρχείο, αναφερόμενος στο
ξεκλήρισμα της οικογένειας Κομπόκη στην Καλλιθέα Δράμας, κατά τη διάρκεια του
Μακεδονικού αγώνα:
«Το παρελθόν είναι σκοτεινή άβυσσος, το παρόν κοιλάς
κλαυθμώνος, το μέλλον είναι αφεγγές και ασέληνον».
Η αντίφαση αυτή
αποτελεί πρόκληση, ειδικά για μία περιοχή για την οποία ο Σακτούρης έγραψε: «… αι Σέρραις υπήρξαν η αστείρευτος κρήνη
του Ελληνικού φρονηματισμού της Ανατολικής Μακεδονίας. Δια τούτο ο Ελληνικός
αυτός φάρος ήτο ο στόχος της Βουλγαρικής μανίας και ευνόητος η λύσσα, μεθ’ ής,
θέλοντες να υπερισχύσουν οι Σχισματικοί, συμπεριφέροντο προς τας «Αθήνας της
Μακεδονίας».
Η εξολόθρευση
του αντάρτικου σώματος του καπετάν Μακούλη από τον οθωμανικό στρατό στις
παρυφές του υψώματος της Παναγίας στη Δοβίστα ημέρα Σάββατο, στις 14 Ιουλίου
του 1907 και η φοβερή μάχη που έδωσε ο Μητρούσης Γκογκολάκης την ίδια ημέρα στα
Κάτω Καμενίκια, στις Σέρρες με όλη τη τουρκική φρουρά, έφεραν σε πολύ δύσκολη
θέση τις ελληνικές προξενικές αρχές στις Σέρρες και τη Θεσσαλονίκη και απασχόλησαν
την ελληνική διπλωματία καθ’ όλη τη διάρκεια του 1907. Οι εξελίξεις υπήρξαν
ραγδαίες, με εμπλοκή των μεγάλων δυνάμεων και με αφόρητες πιέσεις στην ελληνική
κυβέρνηση να σταματήσει να υποστηρίζει τα αντάρτικα σώματα στη Μακεδονία.
Απειλήθηκε η διακοπή των διπλωματικών σχέσεων του τότε Ελληνικού Βασιλείου με
την Οθωμανική Αυτοκρατορία καθώς – εκτός των άλλων - οι Τούρκοι ιθύνοντες
τρομοκρατούσαν τον ελληνικό πληθυσμό απειλώντας με σφαγές «τύπου Αρμενίας».
Η Υψηλή Πύλη
επέδωσε διακοίνωση στην ελληνική κυβέρνηση (ουσιαστικά ήταν τελεσίγραφο
πολέμου), ζήτησε την αποπομπή του Λάμπρου Κορομηλά από το προξενείο
Θεσσαλονίκης και την απομάκρυνση του τότε μητροπολίτη Δράμας Χρυσόστομου, ενώ ο
Αντώνιος Σακτούρης ζήτησε από το υπουργείο Εξωτερικών τη μετάθεσή του από το
προξενείο Σερρών.
Τα γεγονότα της
Δοβίστας απασχόλησαν το ελληνικό προξενείο των Σερρών και την ελληνική
διπλωματία καθ’ όλη τη διάρκεια του 1907, καθώς δημιουργήθηκε μία πολύ
δυσάρεστη κατάσταση και ο πρόξενος των Σερρών Α. Σακτούρης βρέθηκε κυριολεκτικά
«κολλημένος στη γωνία», προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα …αδικαιολόγητα στους Οθωμανούς
αλλά και στο ελληνικό υπουργείο των Εξωτερικών, για διαφορετικούς βεβαίως
λόγους σε κάθε περίπτωση.
Στην ίδια
δύσκολη θέση βρέθηκε και ο μητροπολίτης Σερρών, ο οποίος αναγκάστηκε να
απολογηθεί στις αρχές, που του απαγόρεψαν να περιοδεύει στην επαρχία. Σε
δυσκολότερη, όμως, θέση βρέθηκαν περισσότερες από 100 οικογένειες της Δοβίστας,
καθώς δεκάδες Δοβιστιανοί συνελήφθησαν και κρατήθηκαν επί μήνες, γεγονός που οδήγησε
τα μέλη των οικογενειών τους στην απόγνωση και την οικονομική εξαθλίωση.
Στις Σέρρες, με
τις αθρόες συλλήψεις από τις οθωμανικές αρχές, ολόκληρη η λεγόμενη ελληνική
ζώνη, όπως τη χαρακτήριζε ο Σακτούρης, είχε αποδεκατιστεί. Συνολικά μέσα σε
λίγες ημέρες είχαν συλληφθεί και οδηγηθεί στις φυλακές περισσότερα από 250
άτομα, από το τόξο Σέρρες, Δαρνακοχώρια, Ζίχνα. Τα 100 από αυτά ήταν από τη
Δοβίστα.
Εντύπωση
προκαλεί το γεγονός ότι ο Σακτούρης στα απομνημονεύματά του δεν αναφέρει ούτε
λέξη για την αποφράδα εκείνη ημέρα αν και αφιερώνει αρκετές σελίδες στην τριετή
θητεία του στο προξενείο των Σερρών. Ο
ηρωϊκός πρόξενος γράφει όμως για τα όσα έγιναν μετά το μακελειό στη Δοβίστα: « Όχι πολύ μετά, (Σ.Σ.: μία συνάντησή του με
τον Ιμπραήμ πασά) οι Τούρκοι προέβησαν εις αθρόας συλλήψεις των ομογενών
κατοίκων των παρά τας Σέρρας Ελληνικωτάτων χωρίων, Νταρνακοχωρίων. Η δίωξις ήτο
αγριοτάτη. Εις πλέον των 150 ανήλθον οι συλληφθέντες. Και μεταξύ αυτών ήσαν οι
πρόκριτοι, οι οποίοι υπεβλήθησαν εις φρικώδη βασανιστήρια δια να μαρτυρήσουν.
Συνηθεστάτη μέθοδος ήτο να υποχρεώνωνται οι κρατούμενοι να μένουν όρθιοι. Δύο
φρουροί όπισθέν των είχον εντολήν να μη τους επιτρέπουν να καθήσουν. Ευθύς ως εξηντλούντο
και έπιπτον κάτω, καθ’ ό και νήστεις, οι φρουροί τους ελόγχιζαν, εξαναγκάζοντες
να εγερθούν. Ολόκληρος η περιφέρεια υπεβλήθη εις μαρτύρια και ενομίσαμεν ότι
ολόκληρος ή εκεί οργάνωσις της αμύνης εξηφανίσθη.
Ηναγκάσθην να μεταβώ εις Θεσσαλονίκην. Εζήτησα
ακρόασιν παρά τω Χιλμή πασά και διεμαρτυρήθειν εντόνως δια τας αγριότητας κατά
των ομογενών κατοίκων. Ο ευφυέστατος και εξαιρετικός αυτός Τούρκος (εκ
Μυτιλήνης), με ηρεμίαν καταπληκτικήν και υπομειδιών μου είπεν:
-
Αϊ, Κύριε Σακτούρη, τα μεγάλα ζητήματα, απαιτούν
μεγάλας θυσίας. (Les grandes causes
demandent de grandes sacrifices). Πως θέλετε να πάρετε την Μακεδονίαν, χωρίς θυσίας; Μου υπεσχέθη ούχ ήττον να εξετάση τα συμβάντα.
Μετ’ ολίγας ημέρας ήλθον εις Σέρρας, περιοδεύοντες
ανά την Μακεδονίαν, οι αείμνηστοι Γούναρης και Πρωτοπαπαδάκης. Η έκρυθμος και
επικίνδυνος κατάστασις τους ηνάγκασε να περιορισθούν εις επίσκεψιν του
Διοικητού. Αλλά πληροφορηθέντες ότι την ημέραν εκείνη επρόκειτο ν’ αποσταλούν
εις Θεσσαλονίκην 127 από τους συλληφθέντας ομογενείς δια να δικαστούν εις το
εκεί Στρατοδικείον, με συνώδευσαν εις τον σιδ. Σταθμόν, όπου οι ατυχείς
κατηγορούμενοι, αλυσσόδετοι, συνωστίζοντο επί του εδάφους.
Η εμφάνισις του Προξένου της Ελλάδος, ερχομένου να
τους ενθαρρύνη, τους έκαμε να ορθωθούν και να με χαιρετίσουν. Καθώς δε ήσαν
αλυσσόδετοι και ηγείροντο και έτειναν τας χείρας, αι αλύσεις των έκαμναν ένα
ατελείωτο γκλου γκλου-γκλού…Η σκηνή έκαμε βαθείαν αίσθησιν εις τον Γούναρην και
Πρωτοπαπαδάκην. Εξέφρασαν τον θαυμασμόν των δια το ηρωϊκόν φρόνημα των ανθρώπων
αυτών, στελλομένων πιθανότατα εις θάνατον. Τινές εξ αυτών φιλοπαιγμόνως μας
είπαν: «Μας οδηγούν στο …νηπιαγωγείον. Να μας αξιώση ο Θεός και στο Πανεπιστήμιον»!…
Οι Γούναρης και ο Πρωτοπαπαδάκης, κατόπιν της σκηνής
αυτής διέκοψαν την περιοδείαν των και επέστρεψαν εις Θεσσαλονίκην.»
Η ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΣΤΑΣΗ
ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Τον Νοέμβριο του 1912, αποφασίστηκε
να συγκληθεί στο Λονδίνο διάσκεψη των Μεγάλων Δυνάμεων για την επίλυση των
ζητημάτων που προέκυπταν από τον γενικευμένο 1ο βαλκανικό πόλεμο της «Συμμαχίας» Βουλγαρίας, Ελλάδας,
Σερβίας, Μαυροβουνίου εναντίον της Τουρκίας. Στις 26 του ιδίου μήνα υιοθετήθηκε
πρόταση της γαλλικής πλευράς να κληθούν στη Διάσκεψη και αντιπρόσωποι των
εμπολέμων, έστω και με συμβουλευτική ιδιότητα ή με την ιδιότητα του παρατηρητή.
Την εποχή εκείνη, αυτή η γαλλική
πρόταση θεωρήθηκε τολμηρή καινοτομία, καθώς οι Μεγάλες Δυνάμεις έδειχναν ότι
άρχισαν να υπολογίζουν και τη γνώμη των εμπολέμων στη Βαλκανική. Στην
πραγματικότητα είχαν συγκληθεί δύο διασκέψεις, των Μεγάλων Δυνάμεων και των
εμπολέμων. Για την Ιστορία, η διπλή διάσκεψη φιλοξενήθηκε στο ανάκτορο Σεντ
Τζέιμς του Λονδίνου. Στην ελληνική αντιπροσωπεία συμμετείχαν οι Βενιζέλος, Στέφανος
Σκουλούδης, Ιωάννης Γεννάδιος, Γεώργιος Στρέιτ,
Νικόλαος Πολίτης, Παναγιώτης Δαγκλής και οι τότε λοχαγοί Ιωάννης Μεταξής και
Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.
Η στάση του Βενιζέλου στο Λονδίνο και η ενδοτικότητά του απέναντι στις
βουλγαρικές αξιώσεις προβλημάτισε έγκυρους μελετητές και επαγγελματίες
διπλωμάτες γιατί υπήρξε τουλάχιστον περίεργη.
Έγραψε
ο Αλέξης Αδ. Κύρου στο βιβλίο του, οι Βαλκανικοί γείτονές μας: «Εις το
Λονδίνον, ο Βενιζέλος, ευρισκόμενος ενώπιον των υπερφίαλων αξιώσεων του Δάνεφ,
επεδείκνυε διαλλακτικότητα, αναγνωρισθείσαν εκ των υστέρων και υπό πολλών
Βουλγάρων, ως λ.χ. υπό του Γκέσωφ και, βραδύτερον υπό του Μορφώφ εις την
Συνδιάσκεψιν της Λωζάννης (συνεδρίασις 24ης Νοεμβρίου 1922).
Δεν εδίστασε να υποστηρίξη τας Βουλγαρικάς αξιώσεις επί ολοκλήρου της Θράκης
μέχρι της Ραιδεστού και εδέχθη να εγκαταλείψη την Ανατολικήν Μακεδονίαν. Εξήσκησεν,
εξ άλλου, όλην την παρά τοις Σέρβοις επιρροήν του, ίνα ούτοι επιδείξουν
ανάλογον πνεύμα συμφιλιώσεως, εις τρόπον ώστε, εάν η Βουλγαρία δεν είχε
προκαλέσει τον β΄ Βαλκανικόν πόλεμον, θα ελάμβανεν εκ των εδαφών, των αποσπασθέντων
από την Τουρκίαν, μερίδα μεγαλυτέραν εκείνης, η οποία θα περιήρχετο εις την
Ελλάδα, την Σερβίαν και το Μαυροβούνιον συνολικώς».
Στη
διάσκεψη του Λονδίνου ο Βενιζέλος «εκδήλωσε, για άλλη μία φορά, ανεξήγητη,
απαράδεκτη και αδικαιολόγητη ενδοτικότητα και υποχωρητικότητα, πρόθυμος να
παραχωρήσει στους Βουλγάρους το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, ως σχεδόν τις
πύλες της Θεσσαλονίκης. Υποβλήθηκε σχετική ερώτηση στη Βουλή, και η συζήτηση
έγινε μέσα σε θυελλώδη ατμόσφαιρα. Ο Βενιζέλος απάντησε στους επικριτές του πως
δεν είχε καμία αξίωση στα εδάφη που βρίσκονταν ανατολικά από το Στρυμόνα(!),
όχι επειδή τα διεκδικούσε η Βουλγαρία, αλλά «για λόγους γεωγραφικούς… Δεν
πρόκειται να δεχτώ τέτοιου είδους σύνορα, που θα είναι επικίνδυνα για μας(!),
αφού αν ακολουθήσουμε τη γραμμή για να φτάσουμε σε όλο τον ελληνικό πληθυσμό
της Θράκης, τότε η Ελλάδα που θα είχε επεκταθεί τόσο πολύ δε θα διέθετε
σπονδυλική στήλη και θα ήταν ασθενέστερη σε σύγκριση με ό,τι θα ήταν αν
«στρογγυλεύονταν» διαφορετικά(!)».
Στις
2/15 Μαρτίου 1913 ο Βενιζέλος υποστήριξε στη Βουλή την ανερμάτιστη θεωρία του
περί «σπονδυλικής στήλης», που άφηνε στο έλεος των Βουλγάρων τους ελληνικούς
πληθυσμούς της ανατολικής Μακεδονίας αλλά και της δυτικής Θράκης, ξεσηκώνοντας
θύελλα αντιδράσεων από την αντιπολίτευση. Τη συνεδρίαση της 2/15 Μαρτίου
κατέγραψαν οι εφημερίδες της εποχής, σε εκτενή ρεπορτάζ την επόμενη ημέρα.
Το
επίμαχο σημείο των δηλώσεων Βενιζέλου έχει ως εξής:
Βενιζέλος:
«…
Εξ ανάγκης θα περιέλθωσιν υπό την κυριαρχίαν των συμμάχων πληθυσμοί ελληνικοί
και μάλιστα πυκνοί. Θα προσθέσω μάλιστα ακόμη ότι θα περιέλθωσιν υπό ξένην
κυριαρχίαν, την κυριαρχίαν τινός εκ των συμμάχων, (Σ.Σ.: των Βουλγάρων) οι
πληθυσμοί ούτοι όχι διότι κατελήφθησαν αι χώραι αύται υπό των συμμάχων ή διότι
απαιτούσι τούτο ούτοι, (Σ.Σ.:!!!) αλλά διότι γεωγραφικοί λόγοι φέρουσιν ημάς
εις τοιαύτην θέσιν, ώστε και εάν μας έλεγον οι σύμμαχοι ότι είνε διατεθειμένοι
να μας αφήσωσι να επεκτείνωμεν τα όρια μας προς τα εκεί δια να περιλάβωμεν και
τους Ελληνικούς εκείνους πληθυσμούς, εγώ τουλάχιστον ως υπεύθυνος κυβέρνησις
δεν θα εδεχόμην τοιαύτην χάραξιν ορίων ως λίαν επικίνδυνον διότι θα ανεγνώριζον
ότι εάν επρόκειτο να εκτεθώμεν εν συνεχεία παρά τη θάλασσαν δια να φθάσωμεν να
περιλάβωμεν τους Ελληνικούς πληθυσμούς της Θράκης θα ανεγνώριζον, λέγω, ότι η
Ελλάς θα ήτο ασθενεστέρα κατά τοιούτον τρόπον εκτεινομένη παρά την θάλασσαν
άνευ σπονδυλικής στήλης, παρ΄ όσον θα ήτο εάν τα όρια αυτής εστρογγυλούντο κατ’
άλλην διεύθυνσιν».
Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΚΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
1916-1918
Μία από τις πλέον τεκμηριωμένες γενοκτονίες
σε βάρος του ελληνισμού ήταν η μεθοδευμένη και συστηματική προσπάθεια της
Βουλγαρίας να αλλάξει τον εθνολογικό χάρτη της ανατολικής Μακεδονίας, παρά τη
συντριπτική ήττα της από τον ελληνικό στρατό στον β΄ βαλκανικό πόλεμο το
καλοκαίρι του 1913.
Στις 21 Ιουνίου 1917, οι βουλγαρικές
αρχές κατοχές άρχισαν να συγκεντρώνουν «κατά διαταγή της βουλγαρικής
κυβερνήσεως», όλους τους άνδρες από ηλικίας 17 έως 60 ετών «κατά σειράν κατά
συνοικίας» για να σταλούν στα βουλγαρικά κάτεργα σε όλη την τότε βουλγαρική
επικράτεια από τη Βάρνα μέχρι το Γκόστιβαρ και το Κίτσεβο των Σκοπίων.
Οι τρομερές εκείνες ημέρες του Ιουνίου
1917 έμειναν ανεξίτηλα χαραγμένες στη συλλογική μνήμη των κατοίκων, καθώς τα
εναπομείναντα γυναικόπαιδα έβλεπαν με τρόμο και απόγνωση, τους άνδρες τους,
τους γιούς τους, τους πατεράδες, τους παππούδες τους και τα αδέλφια τους, να
οδηγούνται με τη βία στα άθλια βαγόνια των βουλγαρικών συρμών.
Από τα απομνημονεύματα του Αλέξανδρου
Ζάννα, ο οποίος συνόδευσε τις αποστολές του ελληνικού και του διεθνούς Ερυθρού
Σταυρού για την παραλαβή των ομήρων, προκύπτει ότι οι όμηροι βίωσαν την
πραγματική κόλαση και κατά την επιστροφή τους και ότι πολλοί από αυτούς πέθαναν
από ασιτία ή δολοφονήθηκαν μετά την 29η Σεπτεμβρίου.
«…
το ταξίδι από τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, μέχρι των ελληνικών συνόρων το
έκαμναν εις διάστημα είκοσι ημερών».
Σε απλά ελληνικά η βουλγαρική κυβέρνηση,
που υποτίθεται ότι ζήτησε άνευ όρων ανακωχή στις 29 Σεπτεμβρίου, είχε δώσει
εντολή να μην επιστρέψει κανένας όμηρος ζωντανός στην ανατολική Μακεδονία.
Ήδη από το 1919, λίγους μήνες μετά τη
συνθηκολόγηση της Βουλγαρίας, είχαν όχι μόνο συνταχθεί αλλά και εκδοθεί τρία
σημαντικά διεθνούς νομικού κύρους ντοκουμέντα, που περιέγραφαν με κάθε
λεπτομέρεια τα αποτελέσματα της βάρβαρης και απάνθρωπης βουλγαρικής κατοχής
1916-1918, που δυστυχώς ήταν προάγγελος της τρίτης δολοφονικής βουλγαρικής
κατοχής 1941-1944.
Πρόκειται για την έκθεση της
Πανεπιστημιακής Επιτροπής, την έκθεση της Διασυμμαχικής Επιτροπής και την
έκθεση του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, τις οποίες η πολιτική και
πανεπιστημιακή μας «διανόηση» φρόντισαν επιμελώς να εξαφανίσουν από το
προσκήνιο και από αυτήν ακόμη τη βραβευμένη «Ιστορία του ελληνικού έθνους».
Η έκθεση της Διασυμμαχικής Επιτροπής του
1919 «Rapports et enquêtes de la
commission interalliée sur les
violations du droit des gens commises en Macédoine Orientale par
les armées bulgares», (Αναφορές και
έρευνες της διασυμμαχικής επιτροπής για την καταπάτηση των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων στην ανατολική Μακεδονία από τον βουλγαρικό στρατό), καλύπτει από
μόνη της, με τις 620 συγκλονιστικές σελίδες της, όλες τις φάσεις των περίφημων «οκτώ
σταδίων της γενοκτονίας» της Genocide Watch (κατάταξη, συμβολισμός, κτηνωδία, οργάνωση, πόλωση,
προετοιμασία, εξόντωση και άρνηση).
Στην αδημοσίευτη στην Ελλάδα Έκθεση του
1919 «Αναφορές των αποστολών του
Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, για τις δραστηριότητές τους στη Μακεδονία, τη
Θράκη, τη Βουλγαρία, τα νησιά του Αιγαίου και την Ελλάδα», καταγράφονται
λεπτομερώς τα δεινά που προκάλεσε η διετής βουλγαρική κατοχή:
«Ο κόσμος ίσως δεν θα μάθει ποτέ πόσοι ακριβώς
άνδρες, γυναίκες και παιδιά έχασαν τη ζωή τους ως συνέπεια των εκτοπίσεων, αλλά
είναι βέβαιο ότι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες. Αναφορές που έφθασαν στην έδρα του
Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού αναφέρουν τους ισχυρισμούς των Βουλγάρων ότι
εκτοπίστηκαν λιγότεροι από 60.000 Έλληνες πολίτες, αλλά οι ελληνικές αρχές
ανεβάζουν τον αριθμό αυτό σε περισσότερους από 100.000 και η διαφορά χωρίς
αμφιβολία αντιστοιχεί στους θανάτους των Ελλήνων από πείνα, την έκθεση σε κινδύνους
και γενικότερα στην κακομεταχείριση».
Στην Έκθεση
αναφέρεται ότι «η κατάσταση των
διασωθέντων Ελλήνων ήταν τόσο άσχημη, που παρά τα όσα θα μπορούσαν να γίνουν
γι’ αυτούς, πολλοί πέθαναν πριν φθάσουν στη γενέθλια γη. Εκτός από τη φροντίδα
για την εγκατάσταση σταθμών σίτισης και ρουχισμού από τον Αμερικανικό Ερυθρό
Σταυρό, ένα από τα πολλά καθήκοντα των Αμερικανών και των Αμερικανίδων ήταν να
σκάβουν τάφους για τους Έλληνες, που πέθαναν από πείνα και ασθένειες».
Στους δεκάδες χιλιάδες θανάτους των
εκτοπισθέντων πρέπει να προστεθούν και οι 32.000 θάνατοι από πείνα, δολοφονίες
και ασθένειες, από το συστηματικό λιμό που οργάνωσε και επέβαλε η βουλγαρική
κυβέρνηση στα χωριά και τις πόλεις της ανατολικής Μακεδονίας. Αλλά δεν ήταν
μόνον αυτά τα θύματα. «Αν και το έργο του
επαναπατρισμού θεωρείται ότι έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, οι Έλληνες ισχυρίζονται
ότι χιλιάδες από τους ανθρώπους τους βρίσκονται ακόμη στα χέρια των Βουλγάρων.
Υποστηρίζουν ότι οι Βούλγαροι έχουν προσθέσει ένα «ωφ» στα ονόματα χιλιάδων
παιδιών για να εξαπατήσουν τους Έλληνες ερευνητές και να εμποδίσουν την
επιστροφή αυτών των παιδιών στα σπίτια τους. Επίσης, οι Έλληνες ισχυρίζονται
ότι από τους 32.000 Έλληνες στρατιώτες που φυλακίστηκαν στη Βουλγαρία, περίπου
20.000 πέθαναν, ενώ ο Βούλγαρος υπουργός πολέμου Λιάπτσεφ προβαίνει στον
εκπληκτικό ισχυρισμό ότι μόνον 11.345 Έλληνες υπό τα όπλα απήχθησαν και ότι
αυτός ακριβώς ο αριθμός επέστρεψε στη χώρα του».
Εκτός όμως από τα τρία αυτά
συγκλονιστικά ντοκουμέντα, στο Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου
Εξωτερικών υπάρχουν ογκωδέστατοι φάκελοι με τηλεγραφήματα, αναφορές, έγγραφα,
προσωπικές μαρτυρίες και καταστάσεις με χιλιάδες ονόματα εκτοπισθέντων, πολλές από τις οποίες είναι αναλυτικότατες
για την αιτία και τον τόπο θανάτου των δύστυχων Μακεδόνων: «εκ δαρμού, βαρείας εργασίας, κακουχιών και τύφου».
Επίσης, μπορεί κανείς να μελετήσει το
σχετικό υλικό από τις διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνθήκης του Neuilly, που αποτέλεσε
μία από τις συνθήκες ειρήνευσης στο λεγόμενο «σύστημα των Παρισίων» 1919-1920
και αφορούσε στη συνθηκολόγηση της ηττημένης Βουλγαρίας.
Ενώ λοιπόν υπήρξε από πολύ νωρίς, σε
πραγματικό χρόνο, ένα ικανό διεθνές νομικό και διπλωματικό υπόβαθρο για την
καταδίκη της Βουλγαρίας και την ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ της γενοκτονίας του ελληνισμού της
ανατολικής Μακεδονίας, το θέμα τέθηκε στο περιθώριο. Η εκκωφαντική σιωπή για
τις βουλγαρικές φρικαλεότητες έγινε δυσβάσταχτη μετά την ψήφιση του
αντιρατσιστικού νομοσχεδίου. Καμία αναφορά στη γενοκτονία των Ελλήνων της
ανατολικής Μακεδονίας.
ΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΗΣ ΦΡΙΚΗΣ
«Έκθεση ιατρών Καβάλας
Στην έκθεση αυτή οι ιατροί Σ. Ν.
Τζιμούρτος, Ι. Χατζηϊωάννου και Θ. Τριανταφυλλίδης αναφέρουν ότι οι κάτοικοι
της πόλης τρέφονταν στις αρχές με χόρτα και ρίζες και έπειτα άρχισαν να τρώνε
τις γάτες και τα σκυλιά και στο τέλος τα κουφάρια των νεκρών ζώων. Στους 10.000
θανάτους από ασιτία προσέθεσαν και άλλους 4.000 θανάτους που τους απέδωσαν σε
διάφορα νοσήματα, που είχαν ως αρχική αιτία τον υποσιτισμό.
Στην αγορά μπορούσε να βρει κανείς
ξεροκόμματα από αραβόσιτο, στόκο και τσιμέντο, που προκαλούσαν θανάτους από
γαστρεντερίτιδα και δυσεντερία. Από την επιδημία εξανθηματικού τύφου
προκλήθηκαν 120 θάνατοι σε σύνολο 800 κρουσμάτων. Οι κάτοικοι δεν δήλωναν τους
θανάτους των οικείων τους για να μην τους αφαιρεθεί το βιβλιάριο του άρτου του
αποθανόντος και τους έθαβαν στις αυλές των σπιτιών τους. Πολλοί ενταφιάστηκαν
στο νεκροταφείο χωρίς να προηγηθεί άδεια της δημαρχίας. Μόνον σε μία εκταφή
βρήκαν ογδόντα πτώματα που δεν είχαν δηλωθεί στις αρχές. Οι Βούλγαροι απαγόρευαν
στους γιατρούς να αναγράφουν την πείνα ως αιτία στα πιστοποιητικά θανάτου».
(Από
την Έκθεση της Πανεπιστημιακής Επιτροπής, 1918»
«Κατάθεση Σπυρίδωνος Δάσιου, νομάρχη
Σερρών μετά την ανακατάληψη της πόλης από τον ελληνικό στρατό.
Ο Δάσιος ανέφερε ότι ήταν αδύνατον να
ζήσουν οι Έλληνες στην πόλη εξαιτίας του λιμού και των διώξεων. Μετά την
εκτόπιση όλων των ανδρών, τα γυναικόπαιδα αναγκάστηκαν να εργάζονται στα
οχυρωματικά έργα για λίγα δράμια ψωμί. Επί έξι μήνες κατά τη διάρκεια του 1918
διανεμήθηκε μόνον τρείς φορές ψωμί, μισό κιλό το άτομο. Οι θάνατοι από πείνα
ήταν περισσότεροι από 4.000.
Ο νομάρχης επεσήμανε ότι κατά το 1914 οι
Σέρρες είχαν 33-35 χιλιάδες κατοίκους. Κατά την απογραφή του Φεβρουαρίου του
1917, που έγινε από τις δημοτικές αρχές, οι κάτοικοι των Σερρών ήταν 23.693.
Όταν απελευθερώθηκε η πόλη και πραγματοποιήθηκε η πρώτη διανομή άρτου, στην
πόλη υπήρχαν μόνον 3.000 Έλληνες και 2.793 βουλγαρόφωνοι, τους οποίους οι βουλγαρικές
αρχές εγκατέστησαν στην πόλη κατά τη διάρκεια της κατοχής για να αλλοιώσουν τη
δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού».
(Από
την Έκθεση της Πανεπιστημιακής Επιτροπής, 1918»
ΤΟ ΚΚΕ ΕΒΓΑΛΕ ΤΗ ΜΑΣΚΑ
Το
Νοέμβριο του 1918 ιδρύθηκε το Σ.Ε.Κ.Ε (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας) ως
πρόδρομο κόμμα του ΚΚΕ. Ο Βενιζέλος προχώρησε σε άτυπη αναστολή των διατάξεων
του στρατιωτικού νόμου, που ίσχυε σε όλη τη τριετία 1917-1920. Ενώ δηλαδή είχε
στείλει εξορία και είχε θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό όλη την πολιτική ηγεσία
της μείζονος αντιπολίτευσης και πολλούς στρατιωτικούς, κληρικούς και απλούς
πολίτες, έδωσε την ευχή του για τη δημιουργία του κομμουνιστικού κόμματος, το
οποίο το 2018 γιόρτασε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή του.
Στις
αρχές του 1919, ο Βενιζέλος συμφώνησε με Γάλλους και Βρετανούς και έστειλε δύο μεραρχίες στην Ουκρανία για
να καταπνίξουν υποτίθεται τη μπολσεβίκικη επανάσταση που είχε εδραιωθεί στη
Ρωσία από τον Οκτώβριο του 1917. Αν επιχειρήσει κανείς να ερμηνεύσει πολιτικά
αυτή την ενέργεια του Βενιζέλου θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο, γιατί στο σημείο αυτό
δεν μπορεί να δοθεί ερμηνεία με βάση μία συμβατική ιστορική έρευνα. Η αποστολή
των ελληνικών μεραρχιών στην Ουκρανία υπήρξε καταλυτική και έστρεψε τον
μπολσεβικισμό για δεκαετίες εναντίον της Ελλάδας, με πρώτη καταστροφική
επίπτωση την τεράστια στρατιωτική και οικονομική βοήθεια των Μπολσεβίκων προς
τον Κεμάλ, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό οδήγησε στη μικρασιατική καταστροφή.
Η νέα
ονομασία ως ΚΚΕ επισημοποιήθηκε με το συνέδριο του 1924. Μία από τις σημαντικότερες
αποφάσεις του Συνεδρίου του 1924 ήταν η αλλαγή της οργανωτικής δομής του ΚΚΕ
στη βάση της «μπολσεβικοποίησης», και των συνωμοτικών κανόνων που είχε
επιβάλλει η Κομιντέρν (ως Σοσιαλιστική Διεθνής τότε), σε όλα τα Κ.Κ. ανά την
υφήλιο. Σύστημα «αχτίδων» με πολλούς πυρήνες κλπ. Όπως έγραψε ο Ελευθέριος
Σταυρίδης, ήταν βαθειά μελετημένα πράγματα και συστήματα, για τους κανόνες της
παράνομης δράσης, απόσταγμα της πείρας των Μπολσεβίκων από την τσαρική εποχή,
αλλά και από τις εμπειρίες των Αναρχικών, των Μηδενιστών, ακόμη και των
Ιησουϊτών του Λογιόλα! Η ανάγκη για τη μετάβαση του κόμματος σε καθεστώς
παρανομίας προέκυψε από την υιοθέτηση των εντολών της Κομιντέρν για την
«αυτονόμηση της Μακεδονίας», παρά τις αντιδράσεις στελεχών, που κάποιοι
διετέλεσαν και γενικοί γραμματείς, όπως ο Ελευθέριος Σταυρίδης (ΚΚΕ), ο Θωμάς
Αποστολίδης (ΣΕΚΕ) και ο Γιάννης Κορδάτος (ΣΕΚΕ).
Η αποκάλυψη του Σταυρίδη ότι το ΚΚΕ πρώτα
πέρασε στην παρανομία, με συνεδριακές διαδικασίες, και μετά έριξε το σύνθημα
για την «αυτονόμηση της Μακεδονίας», γιατί περίμενε την αναμενόμενη αντίδραση
του ελληνικού κράτους, είναι
συγκλονιστική και αναδεικνύει μέσα στον ιστορικό χρόνο ότι οι διεργασίες στο
λεγόμενο Μακεδονικό εκπορεύονται πάντοτε από έξω. Λίγους, λοιπόν,
μήνες πριν το συνέδριο έφθασαν στην Ελλάδα οι πρώτοι
Κούτβηδες. Πριν το συνέδριο! Νίκος Ζαχαριάδης κλπ. Σύμφωνα με τον Σταυρίδη,
είχαν έρθει με το ρωσικό ατμόπλοιο «Τσιτσέριν», με την κάλυψη της γενικής
γραμματέως και αναπληρώτριας του Ρώσου πρεσβευτή στην Αθήνα, κ. Ροζαβλέτς. Είχαν
αποβιβασθεί νύχτα σε απόμερη ακτή γιατί δεν είχαν ούτε διαβατήρια, ούτε
προσωπικά έγγραφα.
Το σύνθημα της «αυτονόμησης της
Μακεδονίας» έφερε το ΚΚΕ στα πρόθυρα της διάλυσης, με φοβερές εσωκομματικές
συγκρούσεις και με τελικό νικητή τον Ζαχαριάδη, ο οποίος στις αρχές της
δεκαετίας του 1930 εξελέγη γενικός γραμματέας του κόμματος και επέβαλε τη
σταλινική εσωκομματική πειθαρχία. Όλες οι μετέπειτα αποφάσεις στις ολομέλειες,
μέχρι και τη λήξη του εμφυλίου, ακολουθούσαν την ίδια γραμμή στο θέμα της αυτονόμησης
της Μακεδονίας.
Για να πάρουμε μία γεύση για το μέγεθος
και την ένταση της εσωκομματικής αντιπαράθεσης, μετά το σύνθημα για την
«αυτονόμηση της Μακεδονίας», θα σας αναφέρω την χαρακτηριστική περίπτωση του
Γιώργη Νίκολη, αρχισυντάκτη του Ριζοσπάστη από το 1924 μέχρι και το 1927, και
μετά τη διαγραφή του από το ΚΚΕ αρχισυντάκτη του Σπάρτακου, οργάνου της
αντιπολίτευσης του ΚΚΕ, και συγχρόνως συντάκτη της Καθημερινής επί εποχής
Γεωργίου Βλάχου. Ο Νίκολης, βρέθηκε νεκρός όρθιος με σπασμένο το κρανίο στα συντρίμμια
του καφενείου «Πανελλήνιον», που κατέρρευσε στις 27 Φεβρουαρίου 1929, μέσα σε
εκκωφαντικό θόρυβο. Εκτός από τον Νίκολη, στα συντρίμμια βρέθηκαν βαρύτατα
τραυματισμένα και στελέχη της ομάδας του Σπάρτακου. Η εσωκομματική
αντιπολίτευση στο ΚΚΕ έλαβε τέλος.
ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ
Από ελληνικής πλευράς ήταν προκλητικά
εμφανής η ανυπαρξία μίας ενιαίας εθνικής πολιτικής, από την εποχή του εμπάργκο
και έπειτα, και κάποιοι πάθαιναν υστερία «τοις αλλοεθνών ρήμασι πειθόμενοι»,
στην προοπτική μίας σκληρής γραμμής, απέναντι στα σκοπιανά ιδεολογήματα. Η
Αμφίπολη έπρεπε να πάρει ανάσες! Και δεν γίνεται να μην θυμηθούμε τη σύσκεψη
των πολιτικών αρχηγών, στις 13 Απριλίου 1992 στο προεδρικό μέγαρο υπό τον
Κωνσταντίνο Καραμανλή, ούτε την ανακοίνωση από τον τότε γενικό γραμματέα της
Προεδρίας της Δημοκρατίας Πέτρο Μολυβιάτη: «Σχετικά
με το θέμα των Σκοπίων, η πολιτική ηγεσία της χώρας (Μητσοτάκης, Παπανδρέου,
Παπαρήγα και Δαμανάκη), με εξαίρεση το ΚΚΕ, συμφώνησε ότι η Ελλάδα θα
αναγνωρίσει ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων μόνον αν τηρηθούν και οι τρεις όροι
που έθεσε η ΕΟΚ, στις 16 Δεκεμβρίου 1991, με την αυτονόητη διευκρίνιση ότι στο
όνομα του κράτους αυτού δεν θα υπάρχει η λέξη «Μακεδονία».
Αν και τα πρακτικά της σύσκεψης δεν
δόθηκαν στη δημοσιότητα και ο καθένας δημοσιεύει ό,τι θέλει, η δήλωση Μολυβιάτη
ήταν καθαρή και ξάστερη. Οι παλινωδίες ξεκίνησαν από τον τότε πρωθυπουργό
Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος «έφαγε» με συνοπτικές διαδικασίες τον υπουργό
Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά και ανέλαβε ο ίδιος και το υπουργείο Εξωτερικών.
Έκτοτε η πολιτική μας ηγεσία έγραψε στα παλιά της τα παπούτσια τα ογκώδη
συλλαλητήρια των απανταχού της γης Ελλήνων, υπάκουσε στις προσταγές της
κυβέρνησης Τζώρτζ Μπους του πρεσβύτερου, και βολόδερνε μεταξύ διπλών ονομασιών
και «γεωγραφικών προσδιορισμών», ενώ υπουργοί, ανερυθρίαστα, ονόμαζαν τα Σκόπια
«Μακεδονία» σκέτο και ήταν και υπερήφανοι γι’ αυτό.
Το όνομα «πουλήθηκε» εκ των έσω από το 1992 και ενώ είχαμε στα
χέρια μας την απόφαση των ηγετών της ΕΟΚ από τον Δεκέμβριο του 1991, την απόφαση
του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών του 1992, και από τις 3 Οκτωβρίου του
ιδίου έτους τη γραπτή δήλωση του τότε υποψηφίου για την προεδρία των Η.Π.Α.,
κυβερνήτη της πολιτείας Αρκάνσας Μπιλ Κλίντον, την οποία μας υπενθύμισε ο Κρις
Σπύρου: «Στηρίζω την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
σύμφωνα με την οποία η νοτιότερη πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία αναγνωρίζεται
ως ανεξάρτητο κράτος υπό τον όρο να μην περιλαμβάνεται στην ονομασία της η λέξη
«Μακεδονία». Πολλοί Αμερικανοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν το πρόβλημα που
προκύπτει από τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία». Περί τα τέλη του Δευτέρου
Παγκοσμίου Πολέμου η χρήση αυτού του ονόματος για το νότιο τμήμα της
Γιουγκοσλαβίας χαρακτηρίστηκε από τον τότε υπουργό Εξωτερικών της χώρας μας «ως
προκάλυμμα για επιθετικές ενέργειες εναντίον της Ελλάδας» ενώ θα μπορούσε,
επίσης, να αποτελέσει και πάλι πηγή αποσταθεροποίησης και διαμάχης.»
«Η θέση
των Ηνωμένων Πολιτειών πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Εάν το νέο αυτό κράτος
επιθυμεί την αναγνώριση της Αμερικής, θα πρέπει κατ΄ αρχάς να δεχθεί τις αρχές
της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, να ικανοποιήσει τις γείτονες χώρες και την
παγκόσμια κοινότητα όσον αφορά τις προθέσεις του, ότι δηλαδή είναι ειρηνικές
και σύμφωνες με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απορρίπτει τη χρήση
του ονόματος Μακεδονία. Η Κυβέρνηση Κλίντον θα υπερασπιστεί αυτές τις αρχές και
θα διασφαλίσει την ικανοποίηση των νόμιμων συμφερόντων της Ελλάδας».
Σύμφωνα με την αφήγηση του Κρις Σπύρου, ο Μπους, αν
και είχε χάσει τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 1992, είχε καταφέρει μέχρι
τη λήξη της θητείας του, στις 19 Ιανουαρίου 1993, να πείσει τους Ευρωπαίους
ηγέτες να αλλάξουν την αρχική τους απόφαση και τους όρους για την αναγνώριση
του κρατιδίου. Όσο για την ελληνική κυβέρνηση κατέπληξε τους πάντες με την
αστραπιαία αλλαγή στάσης. Έτσι καταλήξαμε στο απαράδεκτο F.Y.R. MACEDONIA του 1993,
το οποίο δεν εμπεριείχε απλώς τον όρο «Μακεδονία», αλλά μετατράπηκε από τότε
διεθνώς σε σκέτο MACEDONIA.
Δυστυχώς, αυτή η εξιστόρηση των γεγονότων συμβαδίζει
πλήρως με τα πραγματικά γεγονότα και τα αποτελέσματά τους. Δεν γνωρίζουμε αν η
γραπτή δήλωση Κλίντον ήταν προσχηματική εξαιτίας των πιέσεων της ομογένειας
στις Η.Π.Α. Με τόσα ατού υπέρ της, μόνον μία πολιτική ηγεσία που έπαιζε διπλό παιχνίδι,
ή μία τελείως άβουλη και ανίσχυρη κυβέρνηση, θα μπορούσε εκείνη την εποχή να
οδηγηθεί σε μία τέτοιας έκτασης ήττα στη διεθνή σκακιέρα.
…ΚΑΙ ΦΘΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΕΤΟΣ 2016
Από το άρθρο του P. J. Veisilind για τα Σκόπια, στο National Geographic
(vol. 189, No 3, March 1996), τα οποία παρουσίαζε ως «Μακεδονία» που συνορεύει
με τους «κακούς» Έλληνες, έως την επική
έκθεση στο National Geographic Museum στην
Ουάσιγκτον, με τίτλο “THE GREEKS, AGAMEMNON TO ALEXANDER THE GREAT”, είχε παρέλθει μία εικοσαετία. Η έκθεση λειτούργησε
από την 1η Ιουνίου έως τις 10 Οκτωβρίου 2016. Είχαν εκτεθεί συλλογές από 22
εθνικά μουσεία της Ελλάδος, σε συνεργασία με το ελληνικό υπουργείο πολιτισμού,
το Field Museum
του Σικάγο, το Canadian Museum of
History και το Point-a-Callière Archeology and History Complex
του Μόντρεαλ.
Βλέποντας κάποιος, στο επίσημο site του N.G., το βίντεο παρουσίασης της έκθεσης (https://youtu.be/NOfwcj4MEQg) και
διαβάζοντας τα διθυραμβικά σχόλια, («Η έκθεση εξερευνά τις κρίσιμες στιγμές που
οδήγησαν στη γέννηση της δυτικής δημοκρατίας, της μοντέρνας τέχνης, των
επιστημών, της ιατρικής, του θεάτρου και των αθλημάτων»), δεν μπορεί παρά να
συμφωνήσει ότι αυτό αποτέλεσε μία σαφή και διακριτή μεταστροφή του N.G. προς την
ιστορική αλήθεια. Άλλωστε, το N.G. είναι ένα αμιγώς επιστημονικό ίδρυμα και δεν θα μπορούσε
να «καταπίνει» για πολύ καιρό τα ψευδολογήματα των Βουλγαρο-Σλαβο-Σκοπιανών του
Γκρουέφσκι.
Ακριβώς την ίδια χρονική στιγμή, που οι
Σκοπιανοί απώλεσαν διεθνώς τα κέρδη της ιστορικής λαθροχειρίας τους,
εμφανίστηκαν ως από μηχανής θεός ο Τσίπρας με τον Κοτζιά. Νοέμβριο – Δεκέμβριο
του 2016 μας «έσκασαν» το μυστικό.
