Του ΒΑΣΙΛΗ Σ. ΚΑΡΤΣΙΟΥ
booksonthesites.blogspot.com
Η υπερβολή
χρησιμοποιείται για να δοθεί έμφαση στο λόγο και να προκληθεί ισχυρή μεν,
εσφαλμένη δε εντύπωση, για μία κατάσταση ή ιδιότητα, μεγαλοποιημένη σε τέτοιο
βαθμό ώστε να καταστεί εκτός φυσικών και λογικών ορίων και συνεπώς εκτός
πραγματικότητας. Για τις παρενέργειες των υπερβολών, η αρχαιοελληνική
γραμματεία μας άφησε παρακαταθήκη πλήθος αποφθεγμάτων, αλλά ως νεοέλληνες των
εκείνων ρήμασι μη πειθόμενοι, ουδόλως τα εφαρμόζουμε στην πράξη. Ο πατέρας της
Ιατρικής Ιπποκράτης το διατύπωσε αναλυτικότερα: «Παν το πολύ, τη φύσει πολέμιον».
Εις μάτην όμως και ως ιατρική συμβουλή.
Αν η υπερβολή είναι
συνώνυμη με την ακρότητα, την έλλειψη μέτρου, τη διόγκωση, την υπέρβαση ή την
ασωτία και την ακολασία, τότε γιατί ο Ουίλλιαμ Μπλέηκ ισχυρίστηκε ότι ο δρόμος
της υπερβολής καταλήγει στο παλάτι της σοφίας; Μα γιατί η υπερβολή ήταν αυτή
που τον καθιέρωσε ως μεγαλοφυή ποιητή, χαράκτη, ζωγράφο, μυστικιστή και οραματιστή.
«Το υψηλό παραμένει κατ’ ανάγκη σκοτεινό για τους αδύναμους ανθρώπους».
Στην τέχνη η υπερβολή
δημιουργεί χαρακτήρες, τεχνικές, καινοτομίες και οράματα. Στην πολιτική
δημιουργεί μισαλλοδοξία και φανατισμό. Τα κομματικά επιτελεία, κατά το δοκούν,
κάνουν την τρίχα τριχιά, τον σπάγκο καραβόσκοινο. Τις έσωθεν «τσαπατσουλιές»
τις κρύβουν κάτω από το χαλί, οι δικές τους ιδέες αποτελούν δόγμα, καμία
αποκάλυψη δεν μπορεί να διαταράξει τη νιρβάνα και τον ναρκισσισμό τους. Οι απόψεις
των άλλων χαρακτηρίζονται παραβατικότητα, καταγγέλλεται ως ανεπίτρεπτη η διαφορετική
ιδεολογική και πολιτική προσέγγιση των πραγμάτων και όλα συνθλίβονται στη
διεκδίκηση του πολιτικώς ορθού, δηλαδή στη μάχη για την επικράτηση της δικής
τους εξουσίας.
Η υπερβολή γεννά
υπερβολή, όπως τα θηλαστικά γεννούν θηλαστικά και τα πτηνά, πτηνά. Ο άκρατος
δανεισμός έφερε τα ληστρικά μνημόνια και τα τερατώδη ποσοστά ανεργίας, η
απληστία οδήγησε στον εξευτελισμό της χώρας και στην απώλεια της εθνικής μας
ανεξαρτησίας και το άκρον άωτον της υπερβολής έγινε συνώνυμο της πολιτικής σκηνής.
